wika

saan saan nauugnay ang wika

Ugnayan ng wika sa tao

                Wika ang pangunahing instrument ng tao sa pagpapahayg ng kanyang kaisipan at damdamin .samakatwid, wika ang ginagamit ng tao sa maghapon niyang  pakikipag-interaksyon sa kanyang kapwa . sa pamamagitan ng wika ay naisasangkot niya ang kanyang sarili sa iba’t ibang gawaing pangkomunikativo gaya  sa pakikinig, pagsasalita  pagbasa at pagsulat. Ayon  kay Rankin, pitumpong porsyento(70%) ng gisinhg na oras ng tao ang inuukol sa mga kasanayang nabanggit. Dahil ndito ay hindi natin mapasusubalian ang kahalagahan ng wika sa buhay ng tao.

Ugnayan ng wika sa kultura

                Kultura ang tawag sa kabuuan ng mga  paniniwla  , karunungan, sining, tradisyon at pamantayng moral at espiritwal ng isang lipunan. Malaki ang ugnayan sa isa’t isa ng kultura at wika. Sinasabing masasalamin ang kultura ng isang lahi sa wikang sinasalita ng lahing iyon gayundin naman sa parang ang kultura ang nagdidikta ng mag leksikong magiging bahagi ng wika ng isang lahi.

                Ayon kay Rubrico (2002) ang bawat tao ay may kulturang kanyang kinalakhan at kinabibilangan .ito ang nagtuturo sa kanya sa mga papael na dapat niyang gampanana sa lipunan at kung paano niya ito maisasagawa sa pamarang maituturing na katanggap-tangap at kanais-nais. Hio9git sa lath , ang kulturang ito ang kanyang sandigan at gabay sa kanyang paglalakbay tungo sa makabuluhang buhay.

                Marahil ay maiuugnay ang pahayag na ito ni Rubrico sa pinakakumpleto  at pinakakomprehensivong definasyon ni henry gleason para sa wioka. Sinasabi ni Gleason na ang wika  ay masistemang balangkas ng mga sinasalitang tunog at isinasaayos sa parang arbitraryo upang magamit ng mga taong kabilng sa isang kultura. Sa definasyong ito ay binibigyang-diin n gang tao ang pumipili at nag-aayos ng kanyang wika na nagagamit niya sa kulturang kanyang kinabibilangan.

                Samakadtwid , ang kultura, at wika  at ang tao ay hindi maaring paghiwalayin. Habang natututuhan ng tao ang kanyang unma o katutubong  wika ay kanya rin namang nalalaman at natutuklasan ang kanyang kultura. Ang kabuuang ng mga leksiyon o vokabularyo ng wika na kanyang sinasalita ay dikta na pinahahalagahan ng mga nagsasalita nito.

Ugnayan ng wika at lipunan

                Wika ang twag sa lipon ng mga saliya at pamaraan ng pagsasama-sama ng mag ito upang magkaintindihan ang isang grupo ng mga tao. Bawat lipunan ay may kani-kaniynag wika. Halimbawa nito ay ang Filipino, ingles, pranses at iba pa na may  sariling fonolohiya, morfolohiya at sintkas. Sa Pilipinas ay may walong maituturing na pangunahing wika: ang tagalog , ang ilokano ,ang panggasinan ,ang pampanggo ,ang waray ,ang Hiligaynon, ang Cebuano at ang bicol .